دستورالعمل مربوط به انتخاب نمایندگان کارگران، مصوب 1371

تاریخ تصویب: 6؍12؍1371                     

نقل از روزنامه رسمی شماره: 14042                   تاریخ: 4؍3؍1372               

شماره: 52124                                                 تاریخ: 14؍2؍1372    

‌‌‌ماده 1- در مواردی که در کارگاهی شورای اسلامی کار و انجمن صنفی وجود نداشته باشد، کارگران کارگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌توانند طبق مقررات این دستورالعمل نسبت به انتخاب نماینده کارگران اقدام نمایند.

ماده 2– کارگرانی که دارای شرایط زیر باشند‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌توانند در انتخابات نمایندگان کارگران همان واحد شرکت نمایند.

الف- تابعیت ایران.

ب- داشتن حداقل پانزده سال تمام.

ماده 3- کاندیداهای نمایندگی کارگران باید ‌‌‌‌‌حائز شرایط زیر باشند:

الف- داشتن تابعیت ایران.

ب- حداقل سن بیست و دو سال.

ج- داشتن حداقل سواد خواندن و نوشتن و آشنایی به امور محوله.

د- نداشتن سابقه محکومیت کیفری که موجب محرومیت از حقوق اجتماعی گردد.

هـ- کارگر همان واحد بوده و دارای حداقل دو سال تمام سابقه کار متوالی یا متناوب در همان واحد باشد مگر در مورد واحدهایی که کمتر از دو سال سابقه فعالیت دارند. شرط اخیر در مورد واحدهایی که کارشان اقتضای تناوب‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌نماید، مجموع تناوب از یک سال نباید کمتر باشد.

و– دارای سمت مدیریت در واحد نباشد.

ز– برخورداری از صداقت و امانت و عدم اشتهار به فساد اخلاقی.

ماده 4- واحد کار و امور اجتماعی کارگران و مدیریت را از طریق نصب ‌‌‌‌‌‌‌‌‌آگهی در محل تردد کارگران از نحوه کاندیداتوری آگاه خواهد ساخت.

‌‌تبصره- کاندیداهای نمایندگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌بایست حداکثر ظرف یک هفته از تاریخ اعلام ‌‌‌‌‌‌‌‌‌آگهی، کاندیداتوری خود را کتبا به واحد کار و امور اجتماعی تسلیم و رسید دریافت دارند.

‌‌ماده 5- تطبیق شرایط کاندیداهای نمایندگی هر واحد با ضوابط فوق، به عهده هیات نظارتی مرکب از افراد زیر است:

1– نماینده واحد کار و امور اجتماعی محل.

2– نماینده کارفرمای همان واحد.

3– یک نفر از کارگران با سواد همان واحد که کاندیدای نمایندگی نباشد.

‌‌تبصره- هیات موظف است از تاریخ وصول اسامی کاندیداها از واحد کار و امور اجتماعی محل حداکثر ظرف مدت یک هفته نظر خود را اعلام نماید. نظر هیات با اکثریت آرا معتبر است.

ماده 6- واحد کار و امور اجتماعی پس از احراز صلاحیت کاندیداهای نمایندگی با توجه به ماده 5 این دستورالعمل، ضمن تعیین روز و ساعت و محل مناسب جهت برگزاری انتخابات، اسامی کاندیداهای واجد شرایط را حداقل 5 روز قبل از انجام رای‌گیری ضمن ابلاغ رسمی به کار فرما، در تابلوی اعلانات کارگاه نصب و ‌‌‌‌‌‌‌‌‌آگهی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌نماید.

ماده 7- انتخابات نمایندگان کارگران هر واحد زیر نظر واحد کار و امور اجتماعی محل و با نظارت هیات مذکور در ماده (5) این دستورالعمل انجام‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌شود.

ماده 8- جلسه انتخابات نمایندگان کارگران با حضور حداقل نصف به علاوه یک کل کارگران واحد رسمیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌یابد و تصمیمات آن با اکثریت آرای حاضرین معتبر خواهد بود.

ماده 9- در روز رای‌گیری، صندوق اخذ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ رای با حضور هیات نظارت بر انتخابات آماده و در محل رای‌گیری قرار‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌گیرد. اعضای حاضر در مجمع به کاندیداهای مورد نظر خود که از طرف هیات نظارت تایید و معرفی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌گردند‌‌‌‌‌‌‌‌‌ رای خواهند داد.

ماده 10- در پایان رای‌گیری با حضور هیات نظارت بر انتخابات، آرای ماخوذه شمارش و به ترتیب تعداد آرا نفر اول به عنوان نماینده ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اصلی و نفر دوم به عنوان نماینده ‌‌‌‌‌‌علی‌البدل کارگران خواهند بود مشروط بر این که آرای هر یک از آنان از یک سوم آرا حاضران کمتر نباشد.

ماده 11– هیات نظارت مکلف است پس از شمارش آرا و تنظیم و امضای ‌‌صورت‌جلسه نتیجه انتخابات را از طریق نصب ‌‌‌‌‌‌‌‌‌آگهی به اطلاع کارگران برساند و یک نسخه از ‌‌صورت‌جلسه مذکور را به وزارت کار و امور اجتماعی و یک نسخه دیگر را به کارفرما یا نماینده وی تحویل دهد.

ماده 12- چنانچه کارگران به چگونگی انتخابات معترض باشند،‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌توانند ظرف مدت پنج روز از تاریخ برگزاری انتخابات، اعتراض کتبی خود را با ذکر دلایل به واحد کار و امور اجتماعی تسلیم و رسید دریافت دارند.

ماده 13- واحد کار و امور اجتماعی با نظر هیات نظارت اعتراضات واصله را مورد رسیدگی قرار داده و نسبت به صحت و سقم آن تصمیم‌گیری‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌نماید. در صورت تایید صحت اعتراضات واحد کار و امور اجتماعی با هماهنگی اداره کل سازمان‌‌‌های کارگری و کارفرمایی انتخابات را ابطال و به ترتیب مقرر در مواد (4) و (6) این دستورالعمل، انتخابات را تجدید خواهند نمود.

ماده 14- واحد کار و امور اجتماعی مکلف است در صورت عدم وصول اعتراض ظرف مدت پنج روز از تاریخ پایان مهلت مقرر در ماده (12) و در صورت دریافت اعتراض و وارد نبودن آن، ظرف پنج روز، نسبت به صدور ابلاغ اعتبارنامه‌‌‌های نمایندگی ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اصلی و ‌‌‌‌‌‌علی‌البدل اقدام و رونوشت آن را جهت اطلاع کارفرمای مربوط ارسال دارد.

ماده 15- مدت اعتبار نمایندگان کارگران از تاریخ صدور اعتبارنامه دو سال خواهد بود.

ماده 16- در موارد زیر اعتبارنامه نمایندگان کارگران توسط واحد کار و امور اجتماعی با هماهنگی اداره کل سازمان‌‌‌های کارگری و کارفرمایی لغو‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌گردد:

الف- چنانچه حداقل دو سوم از تعداد کل کارگران واجد شرایط مقرر در ماده (2) این دستورالعمل کتبا نسبت به نماینده خود اظهار عدم اعتماد نمایند.

ب- چنانچه مشخص گردد که نماینده کارگران واجد شرایط مندرج در ماده (3) این دستورالعمل نبوده و یا شرایط مذکور را از دست داده است.

پ– چنانچه نماینده کارگران بنا به نظر هیات موضوع ماده (22) قانون شوراهای اسلامی کار و‌‌‌‌‌‌‌‌‌ رای هیات حل اختلاف اخراج شود و یا بر اساس‌‌‌‌‌‌‌‌‌ رای مراجع قضایی از حقوق اجتماعی محروم گردد.

ماده 17– در صورت فوت، استعفا، لغو اعتبارنامه نماینده ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اصلی، نماینده ‌‌‌‌‌‌علی‌البدل برای بقیه مدت نمایندگی، جایگزین وی خواهد شد.

‌‌تبصره- چنانچه به هر علتی نماینده ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اصلی برای مدتی نتواند در واحد حضور یابد، نماینده علی البدل با اطلاع واحد کار و امور اجتماعی موقتا وظایف او را انجام خواهد داد.

ماده 18- در صورتی که نماینده ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اصلی یا ‌‌‌‌‌‌علی‌البدل کارگران به یکی از سمت‌‌‌های عضویت در شوراهای شهرستان- شهر- استان و نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شود، نمایندگی کارگران را به خودی خود از دست خواهد داد.

ماده 19– واحدهای کار و امور اجتماعی موظفند پس از قطعی شدن انتخابات نمایندگان کارگران و صدور اعتبارنامه‌‌‌های آنان، فرم‌‌‌های آماری و مدارک انتخاباتی لازم را به منظور بررسی به اداره کل سازمان‌‌‌های کارگری و کارفرمایی ارسال دارند.

ماده 20- نمایندگان کارگران موضوع این دستورالعمل دارای وظایف و مسئولیت‌‌‌های به شرح ذیل هستند:

الف- آشنا ساختن کارکنان به حدود وظایف و مسئولیت‌‌ها و حقوق قانونی خویش.

ب- کوشش در جهت ایجاد محیط حسن تفاهم متقابل بین کارگران و کارفرما به منظور حل و فصل مشکلات و اختلافات ناشی از روابط کار در چهارچوب مقررات قانونی.

ج- همکاری و نظارت بر امور رفاهی کارگران مطابق مقررات مربوط.

د- پیگیری و مراقبت در جهت حسن اجرای مقررات قانون کار و استیفای حقوق قانونی کارگران.

هـ– شرکت در تشکیل مجمع نمایندگان کارگران، با توجه به مواد (136) و (160) قانون کار جمهوری اسلامی ایران، به منظور انتخاب نمایندگان کارگران در هیات‌‌‌های حل اختلاف، سازمان جهانی کار، شورای عالی تامین اجتماعی، شورای عالی حفاظت فنی و نظایر آن.

ماده 21- مهلت‌‌‌های مقرر در این دستورالعمل، بدون احتساب روزهای تعطیل رسمی خواهد بود.

این دستورالعمل در 21 ماده و 3 تبصره در تاریخ 6؍12؍1371 به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسید.